Những ngày qua, có rất nhiều người thắc mắc về biển số xe định danh là gì? Có phải đổi biển số xe hiện tại sang biển số định danh không? Chuyển nơi cư trú có phải đổi biển số định danh không và đổi sang biển số khác thì cần phải làm thế nào?…Trong bài viết này WINCO sẽ cung cấp những thông tin hữu ích liên quan đến vấn đề này.
I/Các xe đã đăng ký biển số không bắt buộc phải làm thủ tục đổi sang biển số định danh
Ngày 01/7/2023, Bộ trưởng Bộ Công an ban hành Thông tư số 24/2023/TT-BCA quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 15/8/2023.
Một trong những vấn đề nổi bật hơn cả ở Thông tư số 24/2023/TT-BCA chính là BIỂN SỐ XE ĐỊNH DANH.
1. Biển số xe định danh là gì?
Khoản 3 Điều 3 Thông tư số 24/2023/TT-BCA quy định:
Biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe (sau đây gọi là biển số định danh). Biển số định danh là biển số có ký hiệu, seri biển số, kích thước của chữ và số, màu biển số theo quy định tại Thông tư này.
Với quy định mới này, đây là lần đầu tiên nước ta triển khai cấp biển số xe theo mã định danh. Biển số định danh là biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe.
Trước đây và hiện nay, mỗi xe sẽ gắn liền với một biển số, và khi bán xe sẽ kèm biển số xe, hay nói đơn giản là bán luôn biển số đó.
Theo quy định mới này, khi bán xe, chúng ta chỉ được bán phương tiện là chiếc xe, còn biển số sẽ được cơ quan đăng ký xe thu hồi và lưu kho biển số đó. Khi chúng ta mua xe mới, cơ quan đăng ký xe sẽ dùng lại biển số cũ này để đăng ký cho xe mới của chúng ta.
Có thể hiểu, trước đây mỗi chiếc xe sẽ được cấp một biển số, còn theo quy định mới tại Thông tư số 24/2023/TT-BCA, thì mỗi người được cấp một biển số và biển số sẽ được quản lý theo từng cá nhân chứ “không đi theo xe”.
2. Biển số xe định danh có phải là mã số định danh cá nhân hay không?
Quy định trên dễ dẫn đến cách hiểu “định danh xe” hay “Biển số định danh” có liên quan hay có phải là mã số định danh cá nhân hay số Căn cước công dân không?
Biển số định danh không phải là số định danh cá nhân.
Các quy định hiện hành không quy định dùng mã định danh cá nhân để làm biển số xe, vì rõ ràng, mã định danh cá nhân gồm 12 số, trong khi biển số định danh vẫn được cấp giống như cũ, dạng biển 5 số.
Biển số định danh được cấp từ ngày 15/8/2023 bao gồm các ký hiệu, seri biển số với kích thước của chữ và số, màu biển số theo quy định tại Điều 37 Thông tư số số 24/2023/TT-BCA.
Một số ý kiến cho rằng, biển số định danh là mã số định danh cá nhân, nên nếu có nhiều xe thì cũng chỉ có 1 biển số định danh. Tuy nhiên cách hiểu này là chưa chính xác. Một người vẫn có thể sở hữu cùng lúc nhiều xe ôtô, xe máy và như thế sẽ có các biển số khác nhau tương ứng với từng xe. Mỗi biển sẽ gắn với một loại xe. Nhà nước không giới hạn số lượng biển số định danh của người dân.
3. Biển số đã được cấp trước ngày 15/8/2023 có phải là biển số định danh không?
Điều 39 Thông tư số 24/2023/TT-BCA quy định:
Điều 39. Điều khoản chuyển tiếp
Đối với xe đã đăng ký biển 5 số trước ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành mà chưa làm thủ tục thu hồi thì số biển số đó được xác định là biển số định danh của chủ xe.
Đối với xe đã đăng ký biển 5 số, nếu chủ xe đã làm thủ tục thu hồi trước ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành thì số biển số đó được chuyển vào kho biển số để cấp biển số theo quy định.
Đối với xe đã đăng ký biển 5 số có ký hiệu “LD”, “DA”, “MĐ”, “R” thì tiếp tục được phép tham gia giao thông, kể cả khi cấp đổi, cấp lại biển số, trừ trường hợp chủ xe có nhu cầu cấp sang biển số theo quy định của Thông tư này.
Đối với xe đã đăng ký biển 3 hoặc 4 số thì tiếp tục được phép tham gia giao thông, trừ trường hợp chủ xe có nhu cầu cấp sang biển số định danh hoặc khi chủ xe thực hiện thủ tục cấp đổi chứng nhận đăng ký xe, cấp đổi biển số xe, cấp lại chứng nhận đăng ký xe, cấp lại biển số xe hoặc đăng ký sang tên, di chuyển xe theo quy định của Thông tư này thì thực hiện thu hồi biển 3 hoặc 4 số đó và cấp đổi sang biển số định danh theo quy định.
Theo quy định tại Điều 39 Thông tư số 24/2023/TT-BCA, xe đã đăng ký biển 5 số trước ngày 15/8/2023 mà chưa làm thủ tục thu hồi thì số biển số đó được xác định là biển số định danh của chủ xe.
Đối với xe đã đăng ký biển 5 số có ký hiệu “LD”, “DA”, “MĐ”, “R” thì tiếp tục được phép tham gia giao thông, kể cả khi cấp đổi, cấp lại biển số, trừ trường hợp chủ xe có nhu cầu cấp sang biển số theo quy định của Thông tư số 24/2023/TT-BCA.
Đối với xe đã đăng ký biển 3 hoặc 4 số thì tiếp tục được phép tham gia giao thông. Trường hợp chủ xe có nhu cầu cấp sang biển số định danh hoặc khi chủ xe thực hiện thủ tục cấp đổi chứng nhận đăng ký xe, cấp đổi biển số xe, cấp lại chứng nhận đăng ký xe, cấp lại biển số xe hoặc đăng ký sang tên, di chuyển xe thì biển 3 hoặc 4 số đó bị thu hồi và cấp đổi sang biển số định danh.
Như vậy, các xe đã đăng ký biển số không bắt buộc phải làm thủ tục đổi sang biển số định danh.
II/Từ 15/8 bán xe phải nộp lại biển số
Ngày 15/8/2023, Thông tư 24/2023/TT-BCA của Bộ Công an quy định về quy trình cấp, thu hồi đăng ký, biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ chính thức có hiệu lực. Trong đó, Thông tư 24/2023/TT-BCA có quy định rõ khi chủ xe không làm thủ tục thu hồi biển số xe sau khi chuyển quyền sở hữu xe thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hành vi vi phạm liên quan đến xe đó.
Cụ thể, theo Thông tư 24/2023/TT-BCA, bắt đầu từ ngày 15/8, biển số ô tô, xe máy sẽ được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe, còn gọi là biển số định danh.
Biển xe định danh sẽ đi theo chủ xe, chứ không đi theo xe, vì vậy, khi bán xe, chủ xe phải giữ lại giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe và nộp cho cơ quan đăng ký xe để làm thủ tục thu hồi theo khoản 4, Điều 6, Thông tư 24/2023/TT-BCA quy định.
Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày làm giấy tờ chuyển quyền sở hữu xe, chủ xe bắt buộc phải thực hiện thủ tục thu hồi.
Trường hợp quá thời hạn mà chủ xe không làm thủ tục thu hồi hoặc giao giấy chứng nhận đăng ký xe, biển số xe cho tổ chức, cá nhân nhận chuyển quyền sở hữu xe làm thủ tục thu hồi thì sẽ bị xử phạt.
Khi chủ xe không làm thủ tục thu hồi sau khi chuyển quyền sở hữu xe thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hành vi vi phạm liên quan đến xe đó.
Mức xử phạt bán xe không nộp lại biển số sẽ được áp dụng theo quy định của Nghị định số 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ.
Cụ thể, đối với mô tô, xe máy sẽ bị phạt từ 800.000-02 triệu đồng (đối với cá nhân), 1,6-04 triệu đồng (đối với tổ chức) khi không chấp hành việc thu hồi giấy đăng ký, biển số xe theo quy định.
Đối với ô tô, nếu vi phạm lỗi này sẽ bị phạt từ 02-04 triệu đồng (đối với cá nhân), từ 04-08 triệu đồng (đối với tổ chức).
Cũng theo Thông tư 24/2023/TT-BCA, trường hợp duy nhất được bán xe kèm theo biển số là ô tô gắn biển số trúng đấu giá.
Đối với ô tô gắn biển số trúng đấu giá, chủ xe có quyền lựa chọn 02 trường hợp: Chuyển quyền sở hữu xe không kèm theo biển số trúng đấu giá, thì thủ tục thu hồi biển số, đăng ký xe cũng thực hiện như biển số định danh ở trên; nếu bán ô tô kèm theo biển số trúng đấu giá thì chủ xe không phải nộp lại biển số trúng đấu giá, nhưng phải nộp bản sao chứng từ chuyển quyền sở hữu xe và xuất trình bản chính để đối chiếu.
Người mua chiếc xe có biển số trúng đấu giá cũng cần làm thủ tục đăng ký sang tên xe thì mới được đăng ký, giữ nguyên biển số trúng đấu giá. Chứng từ chuyển quyền sở hữu phải ghi rõ nội dung “chuyển xe kèm theo biển trúng đấu giá”.
Ngoài ra, trường hợp người mua chiếc xe kèm theo biển số trúng đấu giá thì sẽ không được chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển trúng đấu giá cho người khác. Trong trường hợp này, chỉ được bán riêng xe, giữ lại biển số trúng đấu giá để đăng ký cho xe khác thuộc sở hữu của mình trong thời hạn 12 tháng.
III/Từ ngày 15/8 chuyển nơi cư trú có phải đổi biển số định danh?
Khi chuyển từ thành phố về quê hoặc từ tỉnh này sang tỉnh khác sinh sống thì cactusmeraviglietina.it biển số xe định danh có phải thay đổi đúng theo nơi cư trú hay không?
Từ ngày 15/8/2023, Thông tư 24/2023 của Bộ Công an quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới sẽ chính thức có hiệu lực. Trong đó, đáng lưu ý là việc cấp biển số xe định danh. Về cơ bản, việc cấp biển số định danh không khác gì so với việc cấp biển số xe hiện nay. Chỉ khác là biển số sẽ được cấp và quản lý theo mã số định danh trên Căn cước công dân của mỗi người. Biển số định danh sẽ đi theo người suốt đời, không được phép mua bán, sang nhượng.
Trước thời điểm Thông tư có hiệu lực, thì việc khi đang sống ở thành phố mà chuyển khẩu về quê hoặc chuyển nơi cư trú từ tỉnh này sang tỉnh khác sinh sống thì có phải đổi biển số định danh không?
Về vấn đề này, tại khoản 8 Điều 3 Thông tư 24 có quy định, trường hợp chủ xe chuyển trụ sở, nơi cư trú từ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác thì được giữ lại biển số định danh đó (không phải đổi biển số xe). Điều đó đồng nghĩa với việc, từ ngày 15/8/2023, trường hợp chủ xe chuyển nơi thường trú khác tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thì không phải đổi biển số xe. Dù không phải đổi biển số định danh nhưng chủ xe khi thay đổi nơi cư trú phải làm thủ tục cấp đổi, cấp lại giấy đăng ký xe (theo khoản 1 Điều 16 Thông tư 24).
IV/Quản lý biển số xe theo mã định danh: Đổi sang biển số khác thì cần phải làm thế nào?
Từ ngày 15/8/2023, biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe. Vậy, trong trường hợp muốn thay đổi sang biển số khác thì cần phải làm thế nào?
Theo khoản 3, Điều 3, Thông tư 24/2023/TT-BCA, từ ngày 15/8/2023, biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe. Các xe đã đăng ký biển 05 số trước ngày 15/8/2023 mà chưa làm thủ tục thu hồi thì số biển số xe đó được mặc định luôn là biển số định danh của chủ xe.
Như vậy, các biển số xe loại 05 số cấp trước và sau ngày 15/8/2023 đều được quản lý theo mã định danh của chủ xe, tức biển gắn với người. Điều này khiến cho việc đổi biển số mới theo nhu cầu sẽ trở nên khó khăn hơn.
Theo quy định tại Điều 16, Thông tư 24/2023/TT-BCA về các trường hợp cấp đổi, cấp lại biển số xe, không có trường hợp nào ghi nhận biển số xe xấu được đổi sang biển số khác. Do đó, xe biển số xấu không thể xin đổi biển số khác.
Theo quy định mới, biển số xe chỉ được cấp đổi sang biển khác khi chủ xe có nhu cầu cấp đổi biển số cũ loại 03 số, 04 số sang biển số định danh dạng 05 số.
Nếu như trước đây, chủ xe có thể bán biến số xấu kèm theo xe với giá rẻ cho người khác thì nay biển số xe đi theo người nên khi sở hữu biển số xấu, việc đổi sang biển số xe khác sẽ trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
Theo quy định mới tại Thông tư 24/2023/TT-BCA, người dân đang sở hữu biển số xấu có thể lấy được biển số đẹp hơn nếu thực hiện theo một trong 02 cách sau: (1) Bán, tặng cho xe và không đăng ký xe trong thời gian 05 năm; (2) Mua thêm xe khác để sở hữu biển số định danh khác đẹp hơn.
Cách 1. Bán, tặng cho xe và không đăng ký xe trong thời gian 05 năm
Theo khoản 7, Điều 3, Thông tư 24/2023/TT-BCA, trường hợp chuyển quyền sở hữu xe thì biển số định danh của chủ xe sẽ được cơ quan đăng ký xe thu hồi và cấp lại khi chủ xe đăng ký cho xe khác thuộc quyền sở hữu của mình.
Biển số xe này sẽ được giữ lại trong thời gian 05 năm kể từ ngày thu hồi. Sau thời hạn 05 năm, nếu chủ xe chưa đăng ký xe khác thì số biển số này sẽ được chuyển vào kho biển số để đăng ký, cấp cho tổ chức, cá nhân khác theo quy định.
Do đó, nếu muốn xóa bỏ biển số định danh xấu, chủ xe có thể làm thủ tục chuyển quyền sở hữu xe (bán, tặng cho người khác) chiếc xe đang gắn biển số xe xấu. Sau đó tiến hành thủ tục thu hồi biển số và không làm thủ tục đăng ký cho xe khác thuộc quyền sở hữu của mình trong thời hạn 05 năm kể từ ngày biển số kia bị thu hồi.
Cách 2. Mua thêm xe khác để sở hữu biển số định danh khác đẹp hơn
Theo Thông tư 24/2023/TT-BCA, biển số xe được cấp và quản lý theo mã số định danh của chủ xe nhưng không có quy định về việc giới hạn số lượng biển số định danh của một cá nhân, tổ chức.
Do đó, mỗi cá nhân có thể sở hữu nhiều biển số định danh. Khi làm thủ tục đăng ký xe mới, chủ xe đã có biển số định danh nhưng đang đăng ký cho xe khác sẽ được cấp biển số mới (theo điểm a, khoản 2, Điều 12, Thông tư 24/2023/TT-BCA).
Nhờ cách mua thêm xe mới, chủ xe hoàn toàn có thể sở hữu biển số định danh khác với số seri đẹp hơn.
Và theo quy định tại Điều 39, Thông tư 24/2023/TT-BCA, chỉ có xe biển 05 số mới được mặc định trở thành biển số định danh gắn với chủ xe.
Trong khi đó, xe đã đăng ký biển 03 hoặc 04 số thì không được định danh mặc định. Nếu muốn được định danh, chủ xe phải làm thủ tục cấp đổi, cấp lại biển số xe để được cấp đổi sang biển số định danh loại 05 số.
Đây sẽ là cơ hội để các chủ xe được đổi biển số định danh số đẹp nếu bấm biển mát tay. Biển số mới này sẽ theo chủ xe gần như suốt đời.
Tuy nhiên, nếu không đổi sang biển số định danh, chủ xe vẫn được tiếp tục sử dụng xe đó để lưu thông trên đường.