Nói một cách đơn giản, vi phạm bằng sáng chế là sự vi phạm đến quyền sáng chế của người được cấp bằng sáng chế tại quốc gia hoặc cơ quan tài phán nơi bằng sáng chế đã được cấp. Sự vi phạm này xảy ra khi bất kỳ bên thứ ba nào sản xuất, sử dụng, bán trực tiếp hoặc chào bán, một sản phẩm hoặc quy trình được bảo hộ trong bằng sáng chế, đã cấp cho người được cấp bằng sáng chế mà không có sự cho phép hoặc ủy quyền của họ. Khi bằng sáng chế được cấp, người được cấp bằng sáng chế có quyền ngăn chặn (các) bên thứ ba khỏi việc chế tạo, sử dụng, buôn bán, chào bán hoặc nhập khẩu sản phẩm đã được cấp bằng sáng chế tại quốc gia có bảo hộ bằng sáng chế đó.
Chủ sở hữu doanh nghiệp có thể vi phạm các quyền của bằng sáng chế dù có hoặc không biết, và do đó, chủ doanh nghiệp nên kiểm tra các bằng sáng chế hiện có trước khi tung ra sản phẩm mới của họ để đảm bảo rằng không có quyền sáng chế nào bị vi phạm trong lãnh thổ nơi sản phẩm của họ ra mắt. Cuộc điều tra này là để đánh giá rủi ro vi phạm bằng sáng chế và được gọi tên là Sự phân tích khả năng tự do vận hành (Freedom to Operate – FTO) hoặc Sự thăm dò thông quan.
FTO diễn ra như thế nào?
Mục đích của thăm dò FTO là để đánh giá khả năng vi phạm bằng sáng chế khi ra mắt sản phẩm mới tại một thị trường cụ thể. Thời điểm tốt nhất để thực hiện việc thăm dò FTO là thời điểm khi thiết kế sản phẩm mới bởi vì có thể dễ dàng thực hiện những sự thay đổi trong đặc tính kỹ thuật của sản phẩm hơn và nguy cơ vi phạm có thể được giảm thiệu hoặc vô hiệu dễ dàng ở thời kỳ đầu quá trình phát triển sản phẩm. FTO là một cuộc điều tra và phân tích các tài liệu bằng sáng chế rất chuyên biệt, được thực hiện bởi một luật sư lành nghề, người có sự am hiểu sâu sắc về công nghệ cũng như luật pháp. Ý kiến cuối cùng về hành vi vi phạm sẽ luôn được đưa ra bởi một người bào chữa theo luật của khu vực tài phán. Nói chung, các bước sau được tiến hành để thực hiện phân tích FTO:
- Xác định các thành phần của sản phẩm sẽ được tung ra và liệt kê ra danh pháp của các thành phần, như được sử dụng trong công nghiệp một cách thông thường.
- Thực hiện việc tìm kiếm bằng sáng chế với tất cả các từ đồng nghĩa có thể có của tên thành phần sản phẩm và các kỹ thuật tìm kiếm khác để lấy tất cả các bằng sáng chế có liên quan. Tìm kiếm bằng sáng chế ở đây có thể trên quy mô toàn cầu hoặc theo quốc gia cụ thể tùy thuộc vào quốc gia mà sản phẩm sẽ được tung ra hoặc bán. Chủ doanh nghiệp phải rất tập trung và cụ thể đối với các chiến lược tìm kiếm bằng sáng chế để đảm bảo rằng dữ liệu thích hợp được trích xuất.
- Tùy thuộc vào các yêu cầu, lịch sử có số năm từ 20 đến 22 năm trước ngày thực hiện tìm kiếm có thể được đặt làm phạm vi tìm kiếm bằng sáng chế vì thời hạn của bằng sáng chế là 20 năm và chỉ các bằng sáng chế “còn hiệu lực” hoặc còn hoạt động mới bị vi phạm . Do đó, việc xem xét các bằng sáng chế rất cũ và hết hạn có thể không được sử dụng nhiều cho việc tìm kiếm FTO. Tuy nhiên, bằng sáng chế đã hết hạn có thể cực kỳ hữu ích để tìm ra các công nghệ hoặc sản phẩm mà bằng sáng chế gắn với nó đã hết hạn. Mặc dù bằng sáng chế hết hạn có thể không gây ra bất kỳ rủi ro vi phạm nào nhưng mặt khác chúng chắc chắn có thể cung cấp nhiều thông tin có giá trị.
- Sau khi các tài liệu bằng sáng chế liên quan được trích xuất, điều quan trọng là phải tách chúng thành các nhóm bằng sáng chế “hết hạn”, nhóm “bị bỏ rơi” hoặc nhóm “còn hiệu lực”. Hơn nữa, có thể cần phải tách riêng các đơn đăng ký cấp bằng sáng chế và các bằng sáng chế đã được cấp. Nếu có bất kỳ đơn đăng ký sáng chế có nguy cơ nào, bạn nên theo dõi chúng định kỳ để tìm ra loại luận điểm phản đối mà người thẩm định đưa ra trong quá trình truy tố và để biết liệu đơn đăng ký sáng chế có được cấp bằng sáng chế hay không.
- Hơn nữa, trong quá trình thực hiện việc thăm dò FTO, nếu có bất kỳ “bằng sáng chế đã hết hiệu lực” nào, sẽ có thể có cơ hội khôi phục bằng sáng chế đã hết hiệu lực đó. Do đó, tình trạng pháp lý của bằng sáng chế đã hết hiệu lực sẽ được kiểm tra định kỳ và rủi ro mà bằng sáng chế áp dụng sẽ được loại trừ hoàn toàn chỉ sau khi mốc thời gian khôi phục đã hết hiệu lực và tình trạng pháp lý của nó được phản ánh là “Đã hết hạn”.
- Các bằng sáng chế được trích xuất như vậy sẽ được nghiên cứu chi tiết bằng cách so sánh các yêu cầu bảo hộ của bằng sáng chế với các tính năng của sản phẩm. Nói chung, những người thực thi bằng sáng chế chuẩn bị kế hoạch bảo hộ xác nhận quyền sở hữu trong đó các phần của yêu cầu bảo hộ trùng khớp hoặc trùng lặp với các thành phần sản phẩm nổi bật. Dựa trên sự gia tăng chồng chéo giữa các yêu cầu bảo hộ bằng sáng chế và các thành phần của sản phẩm, các tài liệu sáng chế có thể được đánh giá là sáng chế có mức độ rủi ro thấp, trung bình hoặc cao.
Làm thế nào để xử lý các bằng sáng chế có rủi ro cao?
Trong trường hợp phân tích FTO cho thấy các bằng sáng chế có rủi ro cao, việc sử dụng các bằng sáng chế đó có thể gây bất lợi cho doanh nghiệp. Những điểm sau đây có thể được cân nhắc trước khi sử dụng các bằng sáng chế đó:
- Kiểm tra ngày hết hạn của bằng sáng chế. Nếu bằng sáng chế sắp hết hạn, bạn nên đợi bằng sáng chế hết hạn trước khi sử dụng.
- Đọc kỹ và phân tích các yêu cầu bảo hộ của bằng sáng chế và cố gắng hiểu những gì được yêu cầu. Thông thường, ngôn ngữ được sử dụng trong yêu cầu bồi thường rất phức tạp và việc tìm kiếm lời khuyên của các chuyên gia là điều nên làm.
- Thực hiện thăm dò sự vô hiệu để hiểu tình trạng của bằng sáng chế. Việc thăm dò này được thực hiện để xác định các lý do trên cơ sở đó bằng sáng chế có thể bị vô hiệu. Sự thăm dò bằng sáng chế thông thường được thực hiện để phát hiện những sáng chế gốc đã có gần nhất và là bước đánh giá tính mới mẻ / sáng tạo.
- Căn cứ vào kết quả thăm dò sự vô hiệu, sự đối cấp bằng sáng chế, nếu bằng sáng chế chưa được cấp; hoặc phản đối sau khi cấp hoặc thậm chí đơn yêu cầu thu hồi có thể được đệ trình. Đơn phản đối phải bao gồm tất cả các cơ sở luật định có thể có để phản đối, giúp Người kiểm soát Bằng sáng chế đưa ra quyết định về việc hủy bỏ hiệu lực hoặc thu hồi bằng sáng chế.
- Trong trường hợp không còn cách nào khác, có thể tính đến phương án xin giấy phép sử dụng bằng sáng chế từ người được cấp bằng. Lựa chọn này có thể không khả thi trong hầu hết các trường hợp vì việc cấp giấy phép là do người được cấp bằng sáng chế quyết định.
Trên đây liệt kê một số cách để xử lý tình huống có nguy cơ vi phạm bằng sáng chế cao. Nếu không có bước nào có hiệu quả thì không nên sử dụng bằng sáng chế vì nếu người được cấp bằng có hành động pháp lý có thể gây bất lợi cho danh tiếng và thiện chí của doanh nghiệp. Trong trường hợp vụ kiện giữa Merck vs Glenmark, Tòa án tối cao Delhi đã thông qua một mệnh lệnh chống lại việc Glenmark sản xuất thuốc generic Sitagliptin và sử dụng sản phẩm đã được cấp bằng sáng chế của Merck vì đó là hành vi xâm phạm hiển nhiên quyền sáng chế của Merck. Tòa án tối cao Delhi đã thông qua lệnh cấm Glenmark sản xuất và bán các loại thuốc Zita và Zitamet. Qua đó, quyền sáng chế của Merck đã được bảo vệ và thực thi.
Đánh giá và giảm thiểu rủi ro vi phạm bằng sáng chế sẽ là một phần không thể thiếu trong các bước cần tuân theo trước khi ra mắt sản phẩm mới. Sự thăm dò FTO có thể cực kỳ hữu ích để hiểu rõ mức độ rủi ro vi phạm và thực hiện các biện pháp phù hợp để giảm thiểu nó.
(Nguồn: https://www.origiin.com/2020/11/26/minimising-patent-infringement-risk/)